Paarden: gevoelens en emoties

Wie heeft er nooit die hartverscheurende kreet gehoord van een paard wanneer zijn kameraad werd weggeleid? Of het hartstochtelijke welkom aanschouwd dat hem ten deel viel bij zijn terugkeer? Zonder paarden menselijke gevoelens toe te willen schrijven, kunnen wij hem evenmin de emoties die bij een hechte band horen, ontzeggen. Zoals ook mensen die hebben, heeft een paard gevoelens en emoties.

Als jij goed voor jouw paard wilt zorgen, dan heb je uiteraard een goede paardenstal nodig. Een mooie shetlanderstal vind je hier!

Het kudde instinct

Binnen een kudde in het wild levende paarden gaat het kudde instinct vóór alles. Ieder paard volgt zijn overlevingsinstinct, dat wil zeggen dat hij zich volkomen ondergeschikt maakt aan de kudde. Hij onderwerpt zich aan de regels die binnen de kudde heersen om niet uitgesloten te worden, want uitsluiting is synoniem met gevaar. Wanneer hij gescheiden wordt van de rest van de kudde, loopt hij gevaar om ten prooi te vallen aan een roofdier.

Voortdurend contact

De band met de kudde wordt voortdurend versterkt door te communiceren via geluiden en lichamelijk contact te onderhouden. Onder elkaar communiceren de paarden met een kort gehinnik en een luidruchtig gesnuif. Deze tekenen die gepaard gaan met een bepaalde mimiek en een duidelijk gedrag, bepalen voor ieder paard zijn plaats in de kudde.

Kennen wij elkaar?

Zodoende herkent eenieder de stem en geur van alle andere paarden binnen een kudde. Daardoor kunnen zij direct een indringer ontdekken. Hetzelfde geldt voor de hiërarchie, ieder paard weet over wie hij de baas is en wie de baas over hem is. Het is een feit dat sommige paarden elkaar lijken te mogen en graag in elkaars gezelschap verkeren. Andere daarentegen, zonderen zich meer af en blijven bij elkaar uit de buurt.

Het kudde instinct in de stal

In gevangenschap ontwikkelen paarden geen normaal sociaal contact met hun soortgenoten. Zijn sterkst ontwikkelde instinct, overleven door te vluchten, moet onderdrukt worden. Desalniettemin blijft het kudde instinct intact. Voor het paard is de stal vergelijkbaar met de kudde. Als hij zich in de stal bij de andere paarden voegt, voelt hij zich in een veilige omgeving.

Domineren en gedomineerd worden

Ondanks de gebrekkige contacten tussen paarden in de stal, bestaan er toch sociale omgangsregels. Sommige paarden worden door alle andere soortgenoten gevreesd. Dat zijn diegenen die men dominant noemt. Andere paarden gedragen zich daarentegen vredelievend ten opzichte van andere paarden en proberen bij de geringste bedreiging van de kant van een dominant paard zo snel mogelijk hun plaats in de rangorde in te nemen.

Paarden in de wei

Je wilt je paard samen met een paar andere paarden in de wei zetten en je vraagt je af of ze wel met elkaar op kunnen schieten. Als er slechts één ander paard is, zullen ze waarschijnlijk vriendschap sluiten. Net als bij kinderen, is elk vriendje beter dan geen vriendje. Als er meerdere paarden zijn, regelen de zaken zich meestal snel vanzelf. Na een paar dreigementen en wat gebijt gedurende de eerste dagen, kent iedereen zijn plaats in de groep. Subgroepen vormen zich volgens onderlinge aantrekkingskracht. Heel soms, neemt de slechte verstandhouding zulke vormen aan dat men bepaalde paarden uit elkaar moet halen.

Een goede buur

Als paarden de hele dag dicht bij elkaar in de buurt staan, bijvoorbeeld in een box, kunnen ze aan elkaar ruiken door de tralies heen. Zij laten een hartverscheurend gehinnik horen wanneer hun kameraad zonder hen op stap gaat en begroeten hem met veel uiterlijk vertoon van blijdschap als hij weer terug is. Deze wederzijdse gevoelens komen ook voor bij paarden die niet dichtbij elkaar op stal staan. De vriendschap met een ander paard werkt rustgevend. Dit kan zó ver gaan dat wedstrijdpaarden niet zonder hun beste vriend naar een concours gaan. Deze blijft weliswaar in de trailer achter, maar zijn aanwezigheid wordt toch gevoeld.

Ik kan hem niet uitstaan

Het komt ook voor dat paarden die naast elkaar op stal staan elkaar niet uit kunnen staan. Zij laten geen gelegenheid voorbij gaan om dreigementen te uiten, tegen de zijkant van hun box te slaan of tegen hun deur te trappen. Deze vijandige gevoelens zorgen ervoor dat zij niet goed eten en slapen. Dit bemoeilijkt de verzorging en draagt er in het algemeen toe bij dat de dieren zich nerveus gaan gedragen. Het verstandigste is in dit geval om ze gescheiden te houden.

Is er een verklaring voor de vriendschap tussen paarden?

De reden van vriendschap tussen paarden wordt soms verklaard uit een grote vertrouwdheid met elkaar. Of zij staan het langst bij elkaar op stal of ze hebben samen enkele maanden in de wei doorgebracht. Soms is de reden waarvoor zij vriendschap sluiten onduidelijk. Geur speelt hierbij ongetwijfeld een grote rol, ook in het geval van een vijandige verhouding trouwens.

Rekening houden met de onderlinge relaties

Er moet zo veel mogelijk rekening worden gehouden met de onderlinge regels die er tussen paarden gelden. Zelfs als wij ze niet kunnen begrijpen, is het beter om twee vijanden niet samen op stal te zetten of twee andere die aan elkaar gehecht zijn niet van elkaar te scheiden. Trouwens, een rijschoolhouder die zijn paard goed kent, heeft er geen baat bij om vijanden bij elkaar te zetten of vrienden te scheiden.

Bevorder het onderlinge contact tussen paarden

Bevorder het onderling contact. In de stal kan het paard zich niet natuurlijk gedragen, dat wil zeggen elkaars neus beroeren, spelen, aan elkaar knabbelen, elkaar likken, enzovoort. Contacten met andere paarden en speciaal met diegene waar hij aan gehecht is, bezorgt hem een gelijkmatig humeur. Sommige paarden in gevangenschap worden gedeprimeerd. Zij hebben behoefte aan gezelschap van bijvoorbeeld een pony, een geit of een schaap. Een kat en een paard sluiten ook regelmatig vriendschap.

Kom alles te weten over dit dier via Wikipedia.