Hernia nuclei pulposi
Hernia van de tussenwervelschijf
In tegenstelling tot een aantal andere aandoeningen aan de hersenen of zenuwen, ontstaat de aandoening hernia nuclei pulposi niet door een ziekte van het centrale zenuwstelsel zelf. Lees in dit artikel over de aandoening en wat voor ziekte dit dan wel is. Hernia van de tussenwervelschijf wordt kortweg afgekort tot HNP (hernia nuclei pulposi), er wordt vaak ook gesproken van een rug hernia.
Hernia: oorzaak
De aanleiding van deze hernia, of kortweg HNP, is een uitstulping van een tussenwervelschijf. Deze tussenwervelschijf bevindt zich in het wervelkanaal. Hierdoor geraken de zenuwen gekneld. Het ontstaan van dit probleem kan mogelijk een plaatselijke verzwakking zijn.
De meest voorkomende lokalisatie van een HNP is tussen de vierde en de vijfde lendenwervel, omdat de inwerkende krachten daar het grootst zijn. Deze lumbale hernia gaat gepaard met een typische uitstralende pijn in de bil en het been, soms tot in de voet, gepaard gaand met prikkelingen. Deze pijnklachten nemen toe bij drukverhoging zoals hoesten, niezen en persen. In ernstige gevallen treedt een gestoorde functie van rectum en blaas op, met gevoelsstoornissen in billen en benen (rijbroekanesthesie). Soms gaat deze hernia gepaard met zeer lastige verlammingsverschijnselen van de voeten.
Hernia: onderzoek
Bij de hernia kan de diagnose vaak al op grond van de anamnese en lichamelijk onderzoek worden gesteld. Als de proeven van Lasèque en Kemp positief zijn, is een HNP zeer waarschijnlijk. Bij de proef van Lasèque wordt het been aan de zieke kant van een liggende patiënt opgetild. Bij een hernia leidt dit tot ontstaan of verergering van uitstralende pijnklachten. Bij de proef van Kemp buigt men de staande patiënt achterover, naar de kant waar de vermoedelijke hernia is gelokaliseerd. Ook hierbij zal de uitstralende pijn optreden. Speciaal onderzoek bestaat voornamelijk uit een MRI. Dit is op dit moment zeker de beste methode om een HNP te diagnosticeren en bovendien te lokaliseren.
Conservatieve behandeling
In eerste instantie wordt getracht de klachten van deze hernia te doen verminderen door een periode van bedrust van twee tot drie weken, indien nodig gecombineerd met pijnstillers en eventueel kalmeringsmiddelen. Als dit voldoende helpt, is een andere therapie niet meer nodig.
Operatieve behandeling
Als de klachten ondanks de conservatieve behandeling te ernstig blijven, kan een hernia operatief behandeld worden. Bij mictiestoornissen, gevoelsstoornissen in het rijbroekgebied en krachtsvermindering van de voeten moet deze operatie zelfs met spoed worden uitgevoerd. De operatie bestaat uit het verwijderen van het uitstulpende deel van de tussenwervelschijf.
Chemonucleolyse
Een andere, niet operatieve behandelingsmethode is de chemonucleolyse. Hierbij wordt het water aantrekkende vermogen van de nucleus verminderd door inspuiting van een enzym in de aangedane tussenwervelschijf. De kern neemt dan in volume af, waardoor (waarschijnlijk) de druk op de wortels afneemt, evenals de klachten van deze hernia. De wijze waarop de symptoomverlichting precies tot stand komt, is nog niet duidelijk. Mede hierdoor wordt deze therapie niet standaard toegepast, ook al lijkt het redelijk goede resultaten te hebben.
PLDD
PLDD staat voor Percutane Laser Discus Decompressie. Percutane Laser Discusdecompressie (PLDD) is één van de zogenaamde minimaal-invasieve behandelmethodes voor HNP’s, waardoor de patiënt die een hernia heeft mogelijk geen operatie hoeft te ondergaan. De behandeling word poliklinisch gedaan, waarbij u dus niet opgenomen hoeft te worden in het ziekenhuis.
Het voordeel van deze behandelingsmethode is dat patiënten minder rugpijn lijken te hebben en sneller hun oude werkzaamheden en hobby’s weer te kunnen hervatten, dan bij de patiënten die geopereerd worden aan hernia. Echter is het nog niet wetenschappelijk bewezen dat PLDD even effectief is als de gangbare operatie.
PLDD is niet voor iedereen geschikt
Van alle lijders die met een hernia te maken heeft, kan maar slechts 25% genieten van een behandeling als PLDD. De discus moet allereerst namelijk goed te bereiken zijn met de naald. Ten tweede moeten de spleten tussen de tussenwervels groot genoeg zijn, om zo de te hoge warmte te voorkomen.
IDET
Inter Discus-Electrothermische Therapie is ook bekend als warmtetherapie, waarvan de afkorting luidt: IDET. IDET is een minimaal invasieve procedure, die wordt uitgevoerd om de lage rugpijn en een hernia te verminderen. De lage rugpijnen worden veroorzaakt door kleine uitstulpingen of andere afwijkingen van de tussenwervelschijven. De IDET wordt, net als de PLDD, vaak poliklinisch uitgevoerd, dus zonder verdere opname in het ziekenhuis. De IDET wordt in een paar stappen uitgevoerd, welke voor u hieronder behandeld zullen worden.
- Wanneer de zieke tussenwervelschijf is gelokaliseerd (bijvoorbeeld via een MRI), wordt onder röntgendoorlichting door de chirurg een holle naald in de tussenwervelschijf geplaatst. Dit moet met uiterste precisie gebeuren, aangezien het grote risico’s kan hebben, wanneer de naald verkeerd geplaatst kan worden.
- Via de holle naald wordt een elektro thermische katheter (warmte-draad) ingebracht, tot het bij het zieke deel van de tussenwervelschijf beland is. De temperatuur wordt na verloop van tijd (langzaam) opgevoerd tot ruim 90 graden Celsius. Als gevolg hiervan, wordt de rand van de tussenwervelschijf warmer en de temperatuur stijgt.
- Dankzij deze enorme hitte van ongeveer 90 graden Celsius, slinkt de tussenwervelschijf. De scheurtjes die in de tussenwervelschijf zitten, zullen hierbij afnemen. Ook de kleine zenuwuiteinden die zich hier bevinden worden verhit (en verbrand), waardoor de rugpijn minder wordt, ze worden minder pijn-gevoelig. Tijdens dit deel van de behandeling kan de patiënt enige pijn voelen.
- Aan het einde van de operatie zullen de katheter en de naald verwijderd worden. De prikplaats (ingang van de naald) zal bedekt worden met een klein verband.
Meer informatie over de hernia van de tussenwervelschijf vindt u via http://nl.wikipedia.org/wiki/Hernia_nuclei_pulposi.